بازاریابی محتوایی یکی از روش های جذاب و تاثیرگذار بازاریابی است که در دهه های اخیر بسیار مورد توجه قرارگرفته است. هدف از بازاریابی محتوایی افزایش فروش و سودآوری است. در واقع بازاریابی محتوایی به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم به یک کسب و کار برای رسیدن به این هدف کمک می کند. پس اگر محتوای شما منجر به این هدف نمی شود، یک جای کار اشکال دارد.
هرچند که بازاریابی محتوایی و تولید محتوا این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته است، اما شاهد کسب وکارهای متعددی نیز هستیم که محتوای تولیدی شان کمکی برای سودآوری و یا جذب مشتریان بیشتر نمی کند. شاید شما هم جمله «بازاریابی محتوایی به درد من نمی خورد» را بسیار شنیده باشید.
در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته و راه های تولید محتوای اثر بخش را بازگو می کنیم.
بازاریابی محتوایی از مورد توجه ترین بخشهای بازاریابی برای بازاریابان در چند سال اخیر است. سرعت تولید محتوا به قدری افزایش یافته است که امروزه رقابت در این بازار مانند چند سال پیش ساده نیست. کیفیت محتوا، جذابیت متن و... از جمله عواملی است که امروزه در تولید محتوای اثربخش بسیار مورد توجه قرار میگیرد.
محتوای خوب دو ویژگی اساسی دارد:
- به نیاز مخاطب توجه دارد.
- متناسب و مرتبط با خود کسب وکار است.
تولید محتوای اثربخش و بازاریابی محتوایی موفق نیازمند داشتن استراتژی در این زمینه میباشد. در ادامه پنج گام اساسی را که برای داشتن استراتژی بازاریابی محتوایی موفق، باید آنها را رعایت کنید برایتان آورده ایم.
هدف خود را از بازاریابی محتوایی مشخص کنید
هدف شما از بازاریابی محتوایی چیست؟ دانستن اینکه برای چه بازاریابی محتوایی انجام می دهید اولین قدم برای داشتن استراتژی بازاریابی محتوایی موفق است.
آیا میخواهید وارد بازار جدیدی شوید؟ در این صورت جذب مشتریان جدید هدف اصلی شما برای بازاریابی محتوایی میباشد. گاهی ممکن است هدف آگاهی بخشی از وجود یک محصول و سپس جذب افراد برای استفاده از آن باشد. گاهی نیز تنها هدف شما میتواند بازگرداندن مشتریان قدیمی تان به چرخه خرید محصول باشد.
پس مشخص کردن هدف اولین گام در چیدن استراتژی بازاریابی محتوایی موفق است.
مخاطب هدف یا پرسونای خود را به درستی بشناسید
پس از مشخص کردن هدف، نوبت به شناخت مخاطبانتان میرسد. محتوای شما ممکن است بهترین محتوا باشد، اما تا زمانیکه به دست مخاطب درست نرسد سودی برایتان نخواهد داشت. شما باید مشخص کنید که محتوایتان را برای چه کسی می نویسید. در واقع مخاطب شماست که نوع محتوایتان را مشخص می کند.
اما این مخاطب هدف یا پرسونا را چگونه باید تعیین کرد؟
تنظیم پرسونا یعنی شما برای مخاطب خود یک شخصیت فردی در نظر بگیرید. علایق، مشغله ها، سن، جنسیت و... وی را مشخص کنید.
پرسونای مخاطب معمولا بین 3 تا 5 نفر است.مطالعه دقیق و دور از تعصب شما را به رسیدن به پرسونای درست هدایت می کند.شما باید بتوانید محتوای متناسب با هر یک از پرسوناهایتان را تولید کنید. فرض کنید شما صاحب یک فروشگاه آنلاین فروش لباس زنانه هستید. شاید اولین پرسونای شما خانم های جوانی هستند که دنبال لباس های مد روز هستند. پرسونای دیگرتان خانم های بالای پنجاه سالی هستند که کیفیت و راحتی پوشاک برایشان مهم تر از بقیه فاکتورهاست. برای این کسب وکار میتوان چندین پرسونا تعیین کرده و با توجه به هر پرسونا محتوای مناسب نوشت. البته اگر در ابتدای کار نوشتن محتوا برای چندین پرسونا برایتان سخت باشد، یکی از پرسوناها را انتخاب کرده و محتوایتان را متناسب با آن تولید کنید و به مرور زمان محتوای مناسب دیگر پرسوناهایتان را تولید کنید.
البته مورد دیگری که هنگام شناخت پرسونا باید به آن دقت کنید این است که پرسونای مخاطب پاسخ سوالات خود را از چه طریقی می گیرد؟ به عنوان مثال اگر مطالبی که در بلاگ خود میگذارید بازدید مورد قبولتان را ندارند، ممکن است پرسونای مخاطب شما اصلا علاقه مند به جستجو در جستجوگر ها نباشد و بیشتر وقت خود را به شبکه های اجتماعی اختصاص داده است. در این صورت باید بررسی کنید که حضور شما در کدام شبکه اجتماعی باعث ارتباط با مخاطبان هدفتان خواهد شد.
محتوای شما باید برای پرسونای مورد نظرتان جذاب باشد. محتوای شما باید همان چیزی باشد که مخاطب هدفتان دنبال آن است.
هنگام تولید محتوا، انواع فرم را در نظر بگیرید
تولید محتوا فقط به معنی نوشتن مقاله نیست. از انواع مختلف فرم های محتوایی میتوان به ویدیو، عکس، اینفوگرافیک و پادکست اشاره کرد.
در ادامه در مورد هرکدام از این محتواها یک مثال موفق آورده شده است.
به عنوان مثال امروزه سایت های آموزشی، بیشتر آموزش هایشان را با ویدیو ارائه می دهند و محتوای ویدیویی جذابیت خاصی برای مخاطبان دارد.
همچنین پادکست نوعی از محتوا است که در سرتاسر جهان طرفداران زیادی دارد و در ایران نیز به تازگی رواج پیدا کرده است. اگر امکان تولید محتوا در زمینه پادکست با توجه به هدف و پرسونایتان وجود دارد، پیشنهاد میشود که تولید پادکست را حتما در برنامه خود قرار دهید.
همچنین توجه به مناسبت ها یکی دیگر از عواملی است که بهتر است هنگام تولید محتوا مورد توجه قرار گیرد. بعضی مناسبت های سالانه می توانند گزینه ی مناسبی برای تولید محتوا باشند. البته باید توجه کنید که هر کسب وکار باید با توجه به مخاطب هدف یا همان پرسونای خود برای مناسبت های مختلف محتوا تولید کند. به عنوان مثال اگر در زمینه تولید واکس کفش فعالیت دارید، لزومی ندارد در سالروز بزرگداشت ابن سینا تولید محتوا کنید.
محتوای خود را مدیریت کنید
بازاریابی محتوایی به معنی تولید محتوا و به حال خود رها کردن آن نیست. شما همواره باید محتوایتان را زیرنظر بگیرید. نظرات مخاطبانتان را بدانید. آنالیز دقیق محتوا به شما این امکان را میدهد که بدانید کدام نوع محتواها برای مخاطب شما جذابتر بوده و یا کدام یک از محتواهایتان چندان مورد استقبال قرار نگرفته است.
برای مدیریت محتوا ابزارهای مختلفی وجود دارد. همچنین داشتن تقویم محتوا می تواند در این راستا کمک فراوانی کند.
تنها هماهنگ بودن محتوا با سلیقه ی پرسونا، دلیل کافی برای جذابیت آن نیست.
تولید محتوای مناسب بخشی ضروری از فرآیند بازاریابی محتوایی است. اما هر محتوای مناسبی لزوما جذاب نیست. محتوای جذاب محتوایی است که مخاطبتان را میخکوب کند. اگر میخواهید مخاطب شما، در برابر سایر کسب وکارها محتوای شما را ترجیح داده و دنبال کند، نیاز دارید تا محتوایی تولید کنید که چیزی بیشتر از تصور مخاطب است.
تولید محتوای بکر و دست اول از جمله گزینه هایی است که میتواند باعث تمایز شما از دیگران باشد.
طوفان فکری یکی از روشهایی است که باعث می شود شما به موضوعات جذاب و جدیدی برسید. در طوفان فکری تیم های پنج الی شش نفره تشکیل میشود. هر یک از افراد هر تیم تمامی دانسته ها و ایده های خود را بر روی کاغذ بیان میکنند. سپس تمامی ایده ها خوانده شده و توسط کل اعضای گروه امتیازدهی میشوند. برای راحت تر مطرح کردن ایده ها بهتر است افراد نامی از خود ننویسند. همچنین هیچ کس حق اظهار نظر منفی و تخریب ایده های دیگری را ندارد. افراد فقط میتوانند نسبت به تکمیل ایده های هم اقدام کنند. این روش یکی از روشهای جذاب برای دستیابی به ایده های جدید است.
یکی از تاکتیک های بسیار مطرح نیز پیدا کردن حفره های بازار است. در این روش شما به عنوان یک بازاریاب آن بخش از نیازهای مشتریان را که ارضا نشده اند پیدا کرده و برای ارضای این نیازها اقدام میکنید. در تولید محتوا حفره یابی میتواند هر عملی باشد که در ازای آن بتوانید به مسائلی که پرسونایتان درباره آنها بیاطلاع است و یا اطلاعات خوبی در دسترس ندارد بپردازید.
در آخر میتوان گفت، اگر میخواهید بدانید که محتوایتان ویژگی یک محتوای به یاد ماندنی را دارد یا نه به سه سوال زیر جواب دهید:
- آیا محتوای شما توجه دیگران را به خود جلب میکند؟
برای پاسخ به این سوال نمیتوانید به احساسات خود اکتفا کنید. شما باید محتوایتان را در معرض ارزیابی قرار دهید. از دوستان، همکاران یا هر کسی که فکر میکنید این محتوا برای او تولید شده است، بخواهید تا راجع به آن نظر بدهند. این نظرات میتوانند شما را با واقعیت روبرو کنند.
- آیا شما در سطحی بالاتر از سطح رقبایتان محتوا تولید میکنید؟
واقعیت این است که معمولی بودن نتیجه دلخواهتان را به شما نخواهد داد. برای اینکه بتوانید نتیجه مطلوبی از کارتان بگیرید باید متمایز باشید. این تمایز را میتوانید در روش های مختلفی ایجاد کنید. میتوانید در زمینه ای محتوا تولید کنید که رقبایتان اصلا در آن زمینه محتوا تولید نمیکنند. این اتفاق حتما می افتد. گاهی بخش های بسیار مهم و جذابی از یک زمینه در تولید محتوا نادیده گرفته میشوند.
اگر در مورد موضوعی محتوا تولید میکنید که در حال حاضر درباره ی آن محتوای تولید شده وجود دارد، با نگاه از زاویه جدید و خلاقیت میتوانید جذابیت آن را بیشتر کنید. به عنوان مثال فرض کنید که شما یک فروشگاه محصولات گیاهی و دارویی دارید و در حال حاضر در یک شبکه اجتماعی به تولید محتوا میپردازید. حال میخواهید محتوایی راجع به زردچوبه و خواص آن ارائه دهید. برای این محتوا شما میتوانید از مراحل تهیه پودر زردچوبه فیلم ها و عکسهایی تهیه کنید. یا اینکه اگر امکان اینکار برایتان وجود دارد، از مخاطبان خود دعوت کنید تا در فروشگاه شما پودر زردچوبه شان را خودشان تولید کنند. این میتواند تجربه ی جذابی برای مشتریان باشد و شما را نیز از سایر رقبا متمایز سازد. البته که در هنگام تولید محتوا باید تمامی جوانب را در نظر بگیرید و صداقت و صمیمیت را به مخاطب خود انتقال دهید. در این صورت است که مخاطب به شما اعتماد کرده و اعتماد باعث خرید و نهایتا منجر به وفاداری میشود.
آخرین سوالی که باید از خودتان بپرسید این است که شما برای کدامیک از سوالات مشتری پاسخ ارائه میدهید؟ راه حل کدام مشکل او در دست شماست؟
محصول شما و در نتیجه محتوای تولیدی شما باید پاسخی به سوال همیشه در ذهن مشتری باشد. اگر قرار نیست محتوای شما به نیاز و سوال مخاطبتان پاسخی دهد، چرا باید مخاطبتان مجذوب آن شود؟
چند مثال از بازاریابی محتوایی موفق
- کمپین شرکت کوکاکولا
کوکاکولایکی از بزرگترین کمپانیهای جهانی است که در زمینه بازاریابی محتوایی بسیار موفق عمل کرده است. این شرکت کمپینی در استرالیا راه اندازی کرد. به این ترتیب که 150 اسم محبوب در استرالیا را بر روی برچسب بطری های نوشابه نوشته و کمپین SHARE THE COKE WITH ( نوشابه خود را با... سهیم شو) ایجاد کرد. به زودی این کمپین در بسیاری از کشورهای جهان همه گیر شد تا جایی که بسیاری از افراد بطریهای اختصاصی برای خودشان خریداری کردند. این کمپین سالها ادامه داشته و سود فراوانی را نصیب کوکاکولا کرده است.
- چالش مک دونالدز
یکی دیگر از مثالهای موفق بازاریابی محتوایی متعلق به مکدونالدز است. مکدونالدز در کانادا، تصمیم گرفت که به تمامی سوالات مشتریانش در رابطه با غذاهایش پاسخ دهد. مثلا اینکه داخل ساندویچ ها چه موادی قرار دارد. در این چالش مکدونالدز به حدود ده هزار سوال مشتریان خود پاسخ داد. این حرکت باعث محبوبیت بیشتر مکدونالدز در میان مردم شد و صمیمیت بیشتری بین او و مشتریانش ایجاد کرد.
- Babylist و کمک به والدین تازه کار
بیبی لیست به تمام سوالات کسانی که برای بار اول بچه دار میشوند جواب داده است. این سایت به تمامی سوالات و نیازهای والدین پاسخ مناسب داده و با ایجاد رابطه ای صمیمی محبوبیت خیلی خوبی به دست آورده است. در واقع بیبی لیست دایره المعارفی در زمینه اطلاعات مربوط به نوزاد ایجاد کرده است. قطعا این سایت در زمینه تولید محتوا و بازاریابی محتوایی از نمونه های موفق است.
همانطور که گفته شد محتوای اثربخش توسط کسب وکارها در شبکه های اجتماعی نیز تولید میشود. از جمله شبکه های اجتماعی های بسیار تاثیرگذار در این زمینه میتوان به یوتیوب و اینستاگرام اشاره کرد. از آنجایی که اینستاگرام در ایران بیشتر مورد توجه کاربران قرار میگیرد لذا از جمله تولید محتواهای موفق در زمینه بازاریابی محتوایی در میان کسب وکارهای ایرانی میتوان به صفحه ی اینستاگرام دیجی کالا مگ اشاره کرد. این صفحه اطلاعات جذاب و جدیدی در رابطه با دنیای فناوری، علم و سرگرمی ارائه میدهد.
در انتها باید گفت با اینکه بازاریابی محتوایی روشی سودمند برای برقراری ارتباط عمیق تر با مشتری و جذب مخاطبان جدید از طریق کسب اعتماد است که برای موفقیت در آن باید اصولی را رعایت کرد. به طورکلی نیز میتوان گفت بازاریابی محتوایی در صورتی میتواند به کمک کسب وکار شما بیاید که برای مخاطب خود ایجاد ارزش کنید و محتوای موردپسند وی را انتشار دهید.